Сентјабрә манги 12-минә ружи Илһам Әлијеви ғолдурә режими бә Толышә милләти ыштә фашистә мүнасибәт сәнибәтон нүмајиш кардыше. Де Санкт – Петербурғ һәвопејма рејси бә Оз.Р огардә толышә миллиә фәал Мирисмајыл Мирәкбәри зоә Боку аеропортәдә бә Илһам Әлијеви ғолдурә дастә - “Бандотдел”и террорә һәрәкәти һәдәф бые. Әвшон че аеропорти сәрнишинон чәши вәдә бә физики тәсири мәруз огәте. Ысәтән хәбә бешә ки, әв де песохтә маддә бә 1 мангнә зиндонә ҹәзо мәһкум кардәшоне.
***
Әввәла, “Бандотдел”и че Илһами террорә банда бые веј вахте ки, бә ҹәмијјәти мәлуме. 2015-минә сори Нардаранәдә девләтиә террорә акти иҹра кардәкәсон ым банда үзвон бин. Чә вахтнәку тосә ысәт ым мүтәшәккилә ҹинајәткарә дастә че Президенти рәһбәријјәти житоно чанәдә диндарон вә имонинә одәмон кыштәше, бә ғејри-инсонә ишгәнҹон мәруз огәтәше. Әвон ысәтән ыштә ым ғәтлкарә һәрәкәтон дәвом кардедән, де Гәнҹә һадисә әлағәдар 12 нәфәршон кыштә, 77 нәфәр бә зиндон дәноәшоне. 2017-минә сори тосә 50 нәфәри һәрбиә одәмон дәстгир кардышоне, дә вонә ки, гуја әвон бо Ермәнистони ҹасусәти кардедәнбән, чәвонәдә тосә 10 нәфәри кыштышоне. Чә һадисәку 1 сор ним вахт дәвардә, әмо тосә ысәт чәвон мәһкәмә бино кардәшон ни. Чүнки, ысәт мәлум бедә ки, һәмонә 50 нәфәр че Әлијевон банда һәрбиә системәдә оноә гылеј мүдһишә ҹинајәтә шәбәкә кардә вәһшиә әмәлон шојдинбән. Бә горә Илһами ғолдурә банда әвоныш дәстгир карде, чәвонәдә чанд кәсыш кыште ки, һаким ғолдурә тојфә ым ғәдәр гонә девләтиә ҹинајәтә һәрәкәтон бә ҹәмијјәти ошко ныбо. 
***
Дыминә, аеропортәдә ҹәмијјәти чәши вәдә, нүмајишкаранә шәкиләдә бә толышә фәали жыго ҹәзо доеәдә Әлијеви сүлалә режими мәғсәд толышон чәши торсыние, әвони бә ТМҺ умжән гыние фикрику опыртыние, һәмән бә толышә милләти һүғуғи тәләб кардә Авропа вә Русија мүһаҹирон чәшнави доеје ки, әгәр ыштә фәалијјәти дәвом быкардон, әвониән Илһам Әлијеви ым Дәдә мылкәдә жыго ағибәт чәш бәкарде. 
***
Семинә, ТМҺ-и ше-ше бә гылеј мүтәшәккилә сијасиә зү пегарде, ым һаким клани бәпе чанәдә бә тәшвиш дәғандо ки, Илһам Әлијев бә ыштәни ым ғәдәр беабур кардә һәвәшиә әмәли рәвоҹ быдо. Әлбәттә һәни там ошкое ки, де Илһами шәхсиә дәстури идарә быә девләтә хүсусиә хидмәтә орғанон чеј ТМҺ выло карде планон бә вырә росние нызынешоне. Толышә милләти ғырјәтмандә фәрзәндон ым дыздә һокумәти чәвон вәдә ноә тарс, тәһдид вә шантажонку нәинки бә думо окырин, әксинә, һәниән де әзми ыштә миллиә һәх че әлијевон режимику тәләб кардышоне, Әлијеви бә толышон мүнасибәтәдә бәнав доә етносиәдә сијасәт бә дынјо ҹәмијјәти нәзә роснишоне, демиән чеј имитасија кардә мүлтикултурализм вә толерантә сијасәти сохтә бые дынјо ҹәмијјәти вәдә ифша кардышоне.
***
Чоминә, ым һадисә Илһам Әлијев вә чеј тојфә һокумәти чанәдә һијләгәр вә мәкрин бые бә мејдон бекардыше. Тәғрибән һәфтәје чими бә нав Бокуәдә девләти сәвијјәдә, јәни девләти Әнывыштон Ибемони толышә шаир Зүлфиғар Әһмәдзодә тәвәллүди 120-минә сорәгардыш дәвунише. Әвомә, де Әлијевон сүлалә бардә 50 сорнә толышәфобә сијасәти ошно ныбә одәмон гымон кардедәбин ки, мәгәвужи, ым јабуә һаким зүмрә бә толышон һәвәшиә мүнасибәт де сивилә нәзәри әвәз бедә. Әмо әвон бә толышә пәрчәми Русијадә гылеј толыши тәрәфо барз карде ым ғәдәр де ғәддорәти реаксија дое сүбут кардыше ки, толышон тәрәфо че Илһам Әлијеви тојфәку рәһм вә намәдыләти чәш карде веј сәһв, һәмән әвомәти әломәте. Әмә ыштә милләти че ым һәвәшиә тојфә чанго рохние, чәвон миллиә зүлми житоно бекарде ро мүнәтәзәм, бефасилә мүбаризә бардәнинимон. Һич кәс дештә мәрами бәмә азади әто нибәкарде, әмә ыштә милләти азади бәпе де мүбаризә рој бә даст буәмон, еј ғәзәнҹ быкәмон.
***
Че Илһам Әлијеви дыздә тојфә бә толышә пәрчәми жыго агрессивә мүнасибәт чәвон девләти тыркә фашистә маһијјәт и кәрән сүбут кардыше. Чүнки ым һадисә 2 һәфтә бә нав һокумәти иҹазә доә митинғәдә че Ирони сепаратистә тыркон песохтә пәрчәм еһаштәшонбе. Илһами рәһбәрәти кардә ғолдурә полисә дастән быми һичи вотедәныбе. Вә ја “Бозә нечи” тыркә фашистә тәшкилати террористонән Бокуәдә рә-рә ыштә фашистә пәрчәми рос кардедән. Һәтто транссексуал, лесбијон, һомосексуалонән Илһам Әлијеви бәштә Дәдә мылк пегордыниә Оз.Р мәркәз- Бокуәдә асудә ыштә пәрчәми нүмајиш кардедән. Президенти ғолдурә бандитон быми һич чи вотедәнин. Чүнки чәвон сәрдастә - президент ыштән быми розие. 
Әвон бә Толышә фәали бы ҹүрә һүҹум тәшкил кардышоне бә сәбәб ки, чәвон дастә сәвон президент Илһам Әлијев нәинки толышә пәрчәми винде чәшыш ни, чеј дыл`әдә, бәнә ыштә пыә Һејдәр Әлијеви, үмумән бә толышә милләти тотал нифрәт һесте. 
***
Әве ысәт толышә милләти ғырјәти кәшә һар гылеј фәрд бәпе быфамо ки, чанәдә Әлијевон сүлалә ым бәдбәхтә девләтәдә һакимијјәтәдән, толышә милләт һич вахт ниҹот пејдо карде нибәзыне. Толышә милләти хилас антибәшәри вә ғејри–инсониә Әлијевон сүлалә сәрнегун кардеку жидастие. Әмә ым һакимијјәти де чәмә вәтәнику тожине рој ыштә истиғлали бә даст варде бәзынемон.
***
Дәвардә һәфтәдә Толышә миллиә фәалон че Әлијеви һокумәти гылеј сохтәкарәтиән бә ҹәмијјәти фаш кардышоне. Тәһсилә Вәзарәти де “Спутник. Озәбајҹан” сајти васитә хәбә певоло кардыше ки, чәмә Толышыстони 4 гылә рајони мәктәбон ибтидаи синифонәдә гуја толышә дәрсон тәдрис бәкарден. Чәмә активистон чанд гылә дионәдә парсешоне, мәлум бые ки, ым че Илһам Әлијеви һокумәти вадоә нубәтинә дуәвожә хәбәј. Толышыстони һич гылеј мәктәбәдә толыши зывонәдә дәрс дәвардедәнин.
***
Чими бә нав журналист Азәр Казымзадә че ПА сәрдар Рамиз Меһдијеви гылеј хәзпушә һәрәкәт бә ҹәмијјәти агаһ кардәшбе. Мәвотбән еј бә Лики рајони иҹра һакимијјәти сәрдари дәстур доәшебән ки, бы рајони мәктәбонәдә бәпе толышә дәрс дәвардә ныбо. Ым фактику жыго гылеј нәтиҹә һасил бедә ки, Республика сајтон толышә дәрсон дәварде барәдә чанәдә хәбон дәрҹ быконән, та ки, Илһам Әлијеви Админстрасија сәрдар бә Рајони Иҹра сәрдарон дәстур ныдо, ым дәрсон һич кәс тәдрис карде ҹүрәтәдә әбыни. Ым Админстрасија сәрдарән бе Илһами дәстури бә жыго ғәләти ро дое нибәзыне. 
Ијо гылеј парс бә мејдон бешедә ки, бәс ым дыздә һокумәт жыго дывуә хәбә бочи певоло кардыше? Бә сәбәб ки, Әлијеви һокумәти че Авропа ҹәмијјәти вәдә еһдәдари һестыше ки, че миллиә камијон һуғуғ вә азадион тәмин бәкарде. Ысәтән де жыго хәбон бәвон росние пидәше ки, әв бо ым камијон чәвон зывони тәдрис бые ро имкан сохтәше. Әгәр бы мәнтәғонәдә ым дәрсон дәвардедәнинбу, жәго ым еј нишон додә ки, ым халги нүмајәндон ыштән ымшон пидәни. Јәни бә ассимилјасија розин, бә девләти ым сијасәти дастәк додән. Мәсәлән, толышон һәтто дештә пули вә шәхси тәшәббүси ружномә нәшр, әјо Илһам Әлијеви, чеј “ulu öndər”и вәсф вә тариф кардедән. 
***
Мылхәс, Илһам Әлијеви бә толышә милләти мүнасибәтәдә бардә сијасәти әсл маһијјәт чимику ибарәте. Һич гылеј толышику бәпе жыго гылеј әвомә хәјал ныбо ки, ым һәвәшиә тојфә кејнә исә бә һәхи ро боме, бә чәмә халги мүнасибәтәдә бә сивил ҹәмијјәти нормон мүвафиғ гәмон шобәдо, ғанунон ғәбул бәкарде. Толышәфобија бә ым дәләдыздә тојфә дыл “де шыти дәшә, де ҹони бебәше”. Јәни чәвон “уринә пешт ғәбәдә сәрост бәбе”.