18:13 Tolışi Siprişon Ali Şura Dınyo mısılmonon Ğıbonə idi təbrik kardedə | |
Müsəlmanların Qurban bayramı münasibətilə Talış Ağsaqqallar Şurasının dünya ictimaiyyətinə bayram təbrikiİslam dinində mühüm ayinlərdən biri Qurban bayramıdır. Həmin gün İbrahim Xəlil peyğəmbər (ə) Allahın əmrilə qoca vaxtı ona bağışladığı İsmaili Minada qurban kəsmək istəyir. Allah-təala Ona bir qoç göndərir, İbrahim (ə) daha oğlunu yox, qoçu qurban kəsir. O vaxtdan bu, bütün insanlara bir ənənə olur. Müsəlmanlar da həminki gündə (hicri-qəməri təqvimi ilə zilhiccə ayının 10-da, bu il avqust ayının 12-də) müqəddəs Qurban bayramı günündə qurban kəsir, şənlik edirlər. Bu hadisə ilə Allahın xalis bəndəsi isbat edir ki, o, Rəbbinin imtahanından necə sədaqətlə çıxır. Ona görə bugünkü gün bayram günü kimi tarixə düşübdür. Qurban kəsmək dünya xalqları arasında çox geniş yayılmış bir rituldur: Məkkəyə ziyarət gedənlər son təafı Minada qurban kəsməklə bitirirlər (bu il avqustun 12-də) Bu mübarək bayramın gecəsi əhya tutulur, səhərə kimi ibadətlə məşğul olur, dua-sənalar edirlər. Bayram gününün öz ibadət və adətləri var: Adətən səhər çağları qurban kəsilir. Günortaya qədər məscidlərdə bayram namazı qılınır. Sonra qurban əti yemək üçün evə gedirlər. 5 cur sağlam heyvan qurban kəsilə bilər: qoyun, keçi, inək, çamış, dəvə. Qurban heyvanı kəsən gərək müsəlman olsun, ağıllı, həddi-buluğa çatmış olsun, səfərkeş olmasın, malsahibi olsun... Heyvan gərək üzüqibləyə kəsilsin, kəsiləndə dua oxunsun, “Bismillahi Allahu Əkbər” deyilsin. Qurbanın əti 3 yerə bölünüb –paylansın: bir hissəsi ev üçün, bir hissəsi qohum-qonşulara, bir qismi fəqir-füqəraya paylansın. Əziz dostlar, xas kişilər, gözəl qadınlar, hamılıqla Qurban bayramımız mübarək olsun! 12.08.2019 Tolışi Siprişon Ali Şura Dınyo mısılmonon Ğıbonə idi təbrik kardedə:İslami dinədə muhumə ayinon qıləyni Ğıbonə ide. Həminə ruj İbrahim Xəlil peyğəmbəri (ə) de Xıdo əmri ıştə ahi-imonə iqlə zoə İsmaili Minadə obırey pidəşbe. Xıdo İsmaili əvəzi qıləy ğoç vığandışe. İbrahim həni ıştə zoə ne, ğoçi ğıbon obıredə. Çə vaxtiku ın ənənə mandə bo dınyo insonon. Mısılmononən həminə ruji id kardedən. Çe hadisə bədiqə Minadə ğıbon obıriyey adət bedə. Im nuşo doydə ki, xalisə bəndə isbat kardedə ki, çe Xıdo çətinə imtohoniku de səbarzi, de ruşnədimi çecurə beşedə. Bəroən ım ruj bənə şoy-şoyə, idə ruji bə tarıx eqıniyə. Isətən insonon, mısılmonon bə Xıdo kə bə ziyarət şedən, Minadə ğıbon obıredən. Hoci bedən. De hicri-qəməri təqvimi zilhiccə manqi 10-də mıqəddəsə Ğıbonə id dəvonedəmon. İdə ruji bəştə məxsus əməlon heste. In mıborəkə bərəkətinə şəvədə əhyo oqətedən, yəni tosə rujobə ibodət-dıvo kardedən. Ğıbonə idə rujədə ğusl kardey vocib zınedən. Tosə çoştə vaxti məscidonədə id nomoji votedən. Çəyo bo ğıbonə qujd hardeyro bəştə kəon şedən. Ğıbon obıriyəbıə həyvonon pəs, bız, qo, qomuş, dəvə cinsədə bəpe bıbu. Xəşəhəyvon bıbu, noqis nıbu. İsmail ğıboni sıftənə 3 rujədə obıriye bəbe (zilhiccə manqi 10, 11, 12-də) (imsor avqustə manqi 12,13,14-də) Ğıbon obıriyə odəm bəpe mısılmon bıbu, ağılmand, bə həddı-buluğ bırəsi, səfərkeş nıbu, molsoyb, mılkxıvand bıbu. Ğıbon obıriyə həyvon bə ğiblə oloxtınə bedə. Həyvoni obıriyə məğomədə dıvo handəy mustəhəbe: “ Əy Xıdo,çekonə ki, ıştə dust İbrahimiku (ə), ıştə həbib Məhəmmədiku (s) ğəbul karde, çımıkuən // çəməkuən ğəbul bıkə ın ğıboni...” Çəyo ğıbonobır “Bismillahi Allahu Əkbər” votedə, həyvoni obıredə. Pəs, bız, qo, qomuşi xılxi jəydən, qıy ço qılə rəği bıredən. Dəvə isəboy bə səpo, çəpə navinə lınqi dəvastedən, xılxə bıno çəxo ejedən, dəvə qınedə bə zəmin, çəyo de ğaydə bıredən. Ğıbonə həyvoni qujdi bə 3 vırə baxş kardedən: 1-nə poə bo ğıbonxıvandi mandedə, 2-nə poə bə hamsiyə, bə duston, ğohomon doə bedə. 3-nə poə bo kosibon, fəğıron vığandə bedə. Yolə xıyzon beədə qujdi veyni ıştən oko doy bəzınen. Əzizə duston, iqidə merdon, xanımə moynon, çəmə həmə xosə id-Ğıbonə id bud bıbo! 12 08.2019  tolishstan.com | |
|
| |
| Total comments: 0 | |