Dilli yaşadaq, qul olmayaqHörmətli həmvətənlər , ölkə vətəndaşı sayılanlar:
Türklər, Talışlar, Ləzgilər, Avarlar, Udin və Qarabağ Alban-xristianları və digərləri! Biz nə qədər bərabərik. Bu gün beynəlxalq Ana dili günüdür, kim hiss etdi, hansısa dövləti qayğısı, ya sadəcə formal bir rəsmiyyət xatirinə çağırışı? Əksinə, pis xəbərlərin gəlişi davam edir: Lənkəranda Talış fəalı Vaqif Nəsirov (Kaviəçaş Vaqif) həbs edilib, danışdığına, həmkəndlisini rəsmi hakimiyyət nümayəndələri qarşısında müdafiə etdiyinə görə (anlamayıb ki, "quldur" sərbəst fikir söyləyə bilməz), Masallıda Talış adını uca tutduğuna görə Rəşad Əhmədova, həmkəndlisi, qadın hökümət nümayəndəsi, daha dəqiq İcra hakimiyyətinin kənd nümayəndəsi, təhdid, təhqir etməsi bir kənara, artıq, toxunulmaz sayılmalı olan ailədaxili münasibətlərə burun soxmağa cəhd etməkdədir.... Azərbaycan Talışların İctimai Şurasının Azərbaycan Respublikasında talış dilinin hazırkı vəziyyəti və bu istiqamətdə təxirəsalınmaz tədbirləGiriş. 3
1. Talış dili haqqında qısa məlumat 3 2. Talış dilinin Azərbaycan Respublikasında yayılma arealı barədə. 3 3. Talış dili xeyli sayda Azərbaycan vətəndaşının ana dilidir. 3 4. Sovet dönəmində talış dili 3 5. Müstəqillik dönəmində talış dilinin vəziyyəti 4 6. Ana dili və Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi 5 7. Beynəlxlaq standartlar və sivil beynəlxlaq təcrübə nə deyir?. 5 8. Talış dilinin indiki durumunun Azərbaycan Respublikasının əleyhinə işləməsi 6 9. Talış dilinin hazırkı durumu ilə bağlı təxirəsalınmaz dövlət tədbirləri 7 Xülasə. 8 Azərbaycan Talışların İctimai Şurası haqqında qısa məlumat və əlaqə. 9 Şirəĺi Əlyari "Bızanq" kitobi təğdimatə mərasim davavonenVe ğurbinə duston, fevralə manqi 23-ədə saat 13:00-ədə Abşeroni Saray ğəsəbədə çı ənıvışt Şirəĺi Əlyari "Bızanq" kitobi təğdimatə mərasim-bankete. Təğdimatə mərasimi təşkiləkə Respublika Tolışi Mədəniyyət Mərkəz iyən "Amburi Soğnədə" ədəbi məclise. İnformasiya dastəki "Tolışon
Sədo" rujnomə doydə. Ana dili günü münasibəti ilə bütün xalqları təbrik edirəm !Dəyərli dostlar bildiyiniz kimi bu gün bütün dünyada ana dili günü qeyd olunur . 1952-ci il fevralın 21-də benqal dilinə rəsmi status verilməsini tələb edən nümayişçilərə atəşə tutuldu, bir neçə nəfər həlak oldu. Bu hadisələr 1971-ci ildə Şərqi Pakistanın ayrılaraq müstəqil Banqladeş respublikası olması ilə nəticələndi. UNESCO-nun qərarı ilə 2000-ci ildən 21 fevral Beynəlxalq Ana dili günü kimi qeyd olunur. Azərbaycan Respublikasında çoxlu etnos millətlər var , həmçinin sayına görə ikinci olan Talışlardır .
Talışların tarixi və dili çox əvvəllərə gedir çıxır . Mən onu qeyd edim ki , Talış dili Hind -Avropa dil qrupunun Hind – İran qoluna aid bir dildir . Talış dilində demək olar ki , hər bir sözün bir və ya bir neçə mənaya gəlir çıxır . Bu dili əcdadlarımız neçə əsirlərlə qoruyaraq 20 ci əsrə qədər gətirdilər çıxartdılar . 20 ci əsirin əvvəllərindən başlayaraq , Talış dilinə qarşı xüsusi qısqanclılıq və bu dili aradan getməsi üçün əllərindən gələni etdilər . Bu proses dövlət tərəfindən aparılan bir siyasətə çevrilmişdir . 20 ci əsirin sonlarında Azərbaycan müstəqilliyini qazandı , ondada orta məktəblərdə 4 cu sinifə qədər tədris olunacağını söz versələrdə amma bu elə sözdədə qaldı . Çoxu deyə bilər niyə sözdə qaldı ? Dostlar bir dilin tədris etmək üçün onun pedaqoqları olmalıdır , varmı Talış dili bilən pedaqoqlar ? Əlbəttə yoxdur , axı bu barədə hər hansı Universitetdə Talış dili kafedrası olmalıdır . |